کلاس آینده آنتی بیوتیک‌ها

مقاومت آنتی‌بیوتیکی یکی از معضلات مهم جهان امروز است که از آن با عنوان پاندمی (یا همه‌گیری جهانی) خاموش هم نام برده می‌شود. یکی از دلایل افزایش این پدیده مصرف سرخود و بیش از اندازه آنتی‌بیوتیک‌ها توسط اشخاص و هم در صنعت پرورش گوشت و محصولات دامی در گوشه و کنار جهان است. تخمین زده می‌شود سالانه 1.27 میلیون نفر به طور مستقیم به دلیل مقاوت آنتی‌بیوتیک جانشان را از دست می‌دهند. از سوی دیگر توسعه آنتی‌بیوتیک‌های جدید به دلیل مسائل مالی دچار مشکل شده است و شرکت‌های دارویی به دلیل بازده پایین آنتی‌بیوتیک‌ها تمایلی به تحقیق وتوسعه آنتی‌بیوتیک‌ها نشان نمی‌دهند. به همین دلیل برخی دولت‌ها تصمیم گرفتند از پژوهش‌های مرتبط با مقاومت آنتی‌بیوتیکی حمایت کنند. در سال 2013 جی‌اس‌کی برنده جایزه 200 میلیون دلاری دولت آمریکا در این باره شد. حالا این شرکت اعلام کرده که مرحله نخست فاز دوم آزمایش بالینی آنتی‌بیوتیک جدید این شرکت علیه باکتری سل موفقیت آمیز بوده است.

بر اساس اعلام این شرکت، پس از 14 روز درمان در شرکت‌کنندگان مبتلا به سل ریوی حساس به دارو با داروی جدید موسوم به GSK3036656، فعالیت ضد باکتریایی در  دوز خوراکی سبک به میزان  یک بار در روز توسط این دارو نشان داده شد. به گفته این شرکت درمان با داروی جدید به طور کلی به خوبی تحمل شد و هیچ عارضه جانبی جدی‌ای در طول درمان مشاهده نشده است.بر این اساس نتایج اولیه نشان می‌دهد که این دارو می‌تواند جزء رژیم‌های ساده‌تر درمان سل در آینده قرار بگیرد. این موضوع از این جهت اهمیت دارد که سل همچنان عامل اصلی مرگ و میر جهانی در اثر بیماری های عفونی است و نیاز به درمان های جدید و اورژانسی برای آن احساس می‌شود. تخمین زده می‌شود که هر سال حداقل بیشتر از 500 هزار مورد سل مقاوم به درمان بروز می‌کند و این روند رو به افزایش است.

درمان ساده سل در آینده

بخشی از داده‌های این آزمایش بالینی به صورت شفاهی در «کنفرانس جهانی اتحادیه در مورد سلامت ریه» ارائه شده است. اپیدمی سل یکی از مهم‌ترین چالش‌های بهداشت عمومی است؛ در دهه گذشته، سل یکی از عوامل اصلی مرگ و میر ناشی از یک بیماری عفونی در سطح جهان بوده و سالانه باعث مرگ حدود 1.5 میلیون نفر شده است. در اوایل سال جاری، جی‌اس‌کی متعهد شد که یک میلیارد پوند در دهه آینده سرمایه‌گذاری کند تا به تحقیق و توسعه را در زمینه بیماری‌های عفونی، از جمله سل، که به طور نامتناسبی بر کشورهای کم‌درآمد تأثیر می‌گذارد، سرعت ببخشد.

 این یک داروی ضد سل تحقیقاتی است که برای درمان سل به عنوان بخشی از یک رژیم ترکیبی درمان در آینده در حال توسعه است.

«دیوید باروس آگویر» رئیس بخش تحقیق و توسعه داروهای بهداشت جهانی، جی‌اس‌کی می‌گوید: «درمان‌های موجود برای سل می‌تواند پیچیده، طولانی مدت و دارای عوارض جانبی جدی باشد که به طور قابل توجهی بر زندگی بیماران مبتلا به سل در سراسر جهان تأثیر می‌گذارد. داده‌های دلگرم‌کننده امروزی، پایه خوبی برای بررسی GSK3036656 در ترکیب‌های مختلف در مطالعات فازهای بعدی با هدف کمک به رژیم‌های درمانی کوتاه‌تر، ساده‌تر و با تحمل بهتر برای بیماران مبتلا به سل فراهم می‌کند.» نتایج نشان داده که  فعالیت ضد مایکوباکتریایی (مایکوباکتری عامل بیماری سل) هم از نظر کاهش تعداد سلولهای باکتری عامل بیماری زنده که قادر به تکثیر هستند و هم افزایش زمان تشخیص رشد باکتری در کشت دیده می‌شود. علاوه بر این، تصویربرداری پت اسکن از ریه افرد شرکت کننده که طی 14 روز 30 میلی گرم GSK3036656 مصرف کردند، نشان از کاهش بیماری ریوی آن‌ها داشت.

نوید آینده بهتر آنتی‌بیوتیکی

پروفسور «آندریاس دیاکون» مدیر ارشد اجرایی- علمی، می‌گوید: “داده ها نشان می دهد که GSK3036656 یک آنتی بیوتیک جدید بالقوه برای سل است که می تواند در دوزهای کم و یک بار در روز استفاده شود. این مسئله به کاهش عوارض جانبی کمک خواهد کرد که و ویژگی مهم هر داروی جدید سل است. از سوی دیگر GSK3036656 یک کلاس کاملاً جدید از آنتی بیوتیک ها است که شانس مقاومت دارویی را بسیار کم می کند. من مشتاقانه منتظر ارزیابی GSK3036656 در ترکیبات کوتاه‌تر و قابل تحمل‌تر با سایر عوامل جدید هستم تا دوره جدیدی از درمان سل را ایجاد کنیم.» GSK3036656 یک داروی ضد سل تحقیقاتی است که برای درمان سل به عنوان بخشی از یک رژیم ترکیبی درمان در آینده در حال توسعه است. این دارو با شیوه جدیدی یعنی با مهار آنزیم لوسیل t-RNA سنتتاز (LeuRS) سنتز پروتئین را در مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (Mtb) سرکوب می‌کند.  به این ترتیب باکتری توان تکثیر و در نتیجه بیماری‌زایی خودش را از دست می‌دهد. این شیوه شانس بروز مقاومت آنتی‌بیوتیکی را در آینده کاهش خواهد داد زیرا این دارو به جای حمله کردن و از بین بردن باکتری یکی از عملکردهای اصلی آن‌ را مختل می‌کند و توسعه روشی برای مقابله با آن از سوی باکتری کار آسانی نخواهد بود. داروی چدید نه تنها در برابر سویه های آزمایشگاهی ، بلکه در برابر مجموعه ای از افراد ایزوله بالینی مبتلا به سل و حساس به دارو‌های رایج  (DS-TB)، سل مقاوم به چند دارو و مقاوم کامل به درمان (XDR-TB) فعالیت موفق ضد باکتریایی نشان داده است. توسعه موفق این دارو راه را برای توسعه داروهای مقاوم ضد میکروبی از این کلاس جدید در آینده باز خواهد کرد. به این ترتیب در صورت موفقیت فازهای بعدی درمان، این نخستین دارو از یک کلاس جدید آنتی‌بیوتیک خواهد بود که نوید مسیری جدید برای غلبه بر مقاومت آنتی‌بیوتیکی در آینده است.